Ca dao - Tục ngữ tổng hợp - Dân tộc KING

Ai ơi chí ở cho bền

Dù ai đổi hướng xoay nền mặc ai

Dù ai nói Ðông nói Tây,

Ta đây vẫn vững như cây giữa rừng

Ai ơi chơi lấy kẻo già

Măng mọc có lứa người ta có thì

Chơi xuân kẻo hết xuân đi

Cái già sồng sộc nó thì theo sau

Bánh cả mâm, sao em kêu rằng bánh ít ?

Trầu cả chợ, sao em gọi là trầu không?

Trai nam nhi không đối đặng

Gái má hồng xin thử đối xem !

Biết bao gái đẹp như hoa

Vỡ trâm, gãy xuyến, chìm thoa, rơi vàng

Cá bống đi tu

Cá thu nó khóc

Cá lóc nó rầu

Phải chi ngoài biển có cầu

Anh ra ngoài đó giải sầu cho em

Cá bống còn ở trong hang

Lá rau tập tàng còn ở ruộng dâu

Ta về, ta sắm cần câu

Câu lấy cá bống, nấu rau tập tàng

Canh cải mà nấu với gừng

Chẳng ăn thì chớ xin đừng chê bai

Cây khô tưới nước cũng khô

Vận nghèo đi đến xứ mô cũng nghèo

Cha mẹ nuôi con biển hồ lai láng

Con nuôi cha mẹ tính tháng tính ngày

Chân đi ba bước lại dừng

Tuổi em còn bé chưa từng đi buôn

Ði buôn cho đáng đi buôn

Ði buôn cau héo có buồn hay không

Chiều chiều con quạ lợp nhà

Con cu chẻ lạt, con gà đưa tranh

Chèo bẽo nấu cơm nấu canh

Chìa vôi đi chợ mua hành về nêm

Chiều chiều én liệng trên trời

Rùa bò dưới đất, khỉ ngồi trên cây

Chiều chiều lại nhớ chiều chiều

Nhớ người aó trắng khăn điều vắt vai

Chiều chiều ông chánh về Tây

Cô ba ở lại lấy thầy Thông Ngôn

Thông ngôn, ký lục bạc chục không màng

Lấy chồng thợ bạc đeo vàng đỏ tay

Chiều chiều ông Lã Ðồng Tân

Vai mang bầu rượu, tay cầm chiếc nem

Chiều chiều ra đứng gốc cây

Trông chim bay lượn, trông mây lưng trời

Trông xa xa tít xa vời

Những non cùng nước, những đồi cùng cây

Chiều chiều ra đứng ngõ sau

Trông về quê mẹ ruột đau chín chiều

Chiều chiều trước bến Văn Lâu

Ai ngồi ai câu ai sầu ai thảm

Ai thương ai cảm ai nhớ ai trông

Thuyền ai thấp thoáng bên sông

Ðưa câu mái đẩy chạnh lòng nước non

Chiều chiều xách giỏ hái rau

Ngó lén mã mẹ ruột đau như dần

Chim bay về núi tối rồi

Sao không lo liệu còn ngồi chi đây ?

Chim chìa vôi bay ngang đám thuốc

Cá bãi trầu lội tuốt mương cau

Chim chuyền nhành ớt líu lo

Mảng sầu con bạn, ốm o gầy mòn

Chim còn mến cội mến cành

Anh đây cũng biết nghĩa sinh thành công lao

Chim quyên xuống đất ăn trùng

Anh hùng lỡ vận lên rừng đốt than

Chim quyên xuống suối tha mồi

Thấy em lao khổ, anh ngồi sao yên

Chim trời ai dễ đếm lông

Nuôi con ai dễ kể công tháng ngày

Chờ em biết đến bao giờ

Vạc kêu sườn núi, trăng mờ đầu non

Cho hay tiên lại tìm tiên

Phượng hoàng đâu dám sánh duyên đàn gà

Chơi hoa cho biết mùi hoa

Cầm cân cho biết cân già, cân non

Chơi trăng từ thuở trăng tròn

Chơi hoa từ thuở hoa còn trên cây

Chồng chê thì mặc chồng chê

Dưa khú nấu với cá trê càng bùi

Chồng cô, vợ cậu, chồng dì

Trong ba người ấy chết thì không tang

Cây xanh lá đỏ hoa vàng

Hạt đen rễ trắng đố chàng là chi

(Cây rau sam)

Ðánh chết, mà nết không chừa

Ðến mai ăn chợ, bánh dừa lại ăn

Ðàn bà goá như cá nấu canh

Ðã có bỏ hành, còn thêm tiêu ớt

Ðàn bà tốt tóc thì sang

Ðàn ông tốt tóc thì mang nặng đầu

Ðàn đâu mà gảy tai trâu

Ðạn đâu bắn sẻ, gươm đâu chém ruồi

Ðàn ông đi biển có đôi

Ðàn bà đi biển mồ côi một mình

Ðàn ông không râu vô nghì

Ðàn bà không vú lấy gì nuôi con

Ðêm khuya trăng dọi lầu son

Vào ra thương bạn, héo hon ruột vàng

Bển qua đây đàng đã xa đàng

Dầu tui có lâm nguy thất thế

Hỏi con bạn vàng nó cứu không?

Chiều rồi kẻ Bắc, người Ðông

Trách lòng người nghĩa, nói không thiệt lời

Ði đâu mà vội mà vàng

Mà vấp phải đá mà quàng phải dây

Thủng thỉnh như chúng anh đây

Thì đá đâu vấp, dây đâu mà quàng

Ðố anh con rít mấy chưn

Cầu Ô mấy nhịp, chợ Bưng mấy người

Mấy người bán áo con trai

Chợ trong bán chỉ, chợ ngoài bán kim

Gan teo mấy đoạn, ruột thắt mấy từng

Mình bảy buôi lỗ miệng đặng cầm chừng xa tui

Gái lấy trai đứng là gái dại

Trai lấy rồi trai lại bán rao

Gái đâu có thứ hỗn hào

Trai chưa làm rể, gái vào làm dâu

Già thì đặc bí bì bì

Con gái đương thì rỗng toác toàng toang

Ngoài xanh trong trắng như ngà

Ðàn ông cũng chuộng, đàn bà cũng yêu

(Ðố là gỉ - cau dầy)

Gió đưa cây cải về trời

Rau răm ở lại chịu đời đắng cay

Gió đưa gió đẩy bông trang

Bông búp về nàng, bông nở về anh

Gió đưa liễu yếu, mai quằn

Liễu yếu mặc liễu, mai quằn mặc mai

Gió đưa trăng thì trăng đưa gió

Con trăng lặn rồi gió biết đưa ai ?

Bình bồng ở giữa Giang Tân

Bên tình bên nghĩa, biết phân bên nào

Củi đậu nấu đậu ra dầu

Cưới em không đặng anh cạo đầu đi tu

Dõi dõi theo anh

Về nơi Châu thành

Coi nam thanh nữ tú

Ở chi đất này vượn hú chim kêu

Nguyệt lạc ô đề sương mãn thiên

Giang phong ngư hoả đối sầu miên

Giữa canh khuya nghe tiếng ai thỏ thẻ bên thuyền

Hỏi thăm quân tử vượt biên nơi nào ?

Làm người ai muốn cùi đui

Phải sao chịu vậy, không vui chẳng buồn

Má ơi đừng gả con xa

Chim kêu vượn hú biết nhà má đâu

Màn hoa lại trải chiếu hoa

Bát ngọc thì phải đũa ngà, mâm son

Mày thì cong tợ trăng non

Mặt thuôn trứng ngỗng ngó mòn lông nheo

Mạch trong nước chảy ra trong

Thế nào đi nữa, con dòng vẫn hơn

Mây xưa cũng bỏ non về

Em xưa cũng giã câu thề đó đây

Nhớ đành biết mấy tầm tay

Chim bay biển Bắc hoa gầy bãi Ðông

Mười năm lưu lạc giang hồ

Một ngày tu tỉnh, cơ đồ lại nên

Một lo đứng cửa trông ra

Hai lo đi lấy chồng xa nước người

Ba lo sợ chị em cười

Bốn lo đi ngược, về xuôi sao đành

Năm lo lúc tử, lúc sinh

Sáu lo con gái một mình đường xa

Bảy lo nhớ cửa nhớ nhà

Tám lo còn chút mẹ già ai nuôi

Chín lo em thiệt cả mười

Ðể em kiếm lối tìm nơi đi về

Người ta tuổi tí tuổi mùi

Còn em thì chịu bùi ngùi tuổi (tủi) thân

Nhớ ai bổi hổi bồi hồi

Như đứng đống lửa, như ngồi đống than

Nhớ ai con mắt lim dim

Chân đi thất thểu như chim tha mồi

Nhớ ai hết đứng lại ngồi

Ngày đêm tơ tưởng một người ở xa

Nhớ ai nhớmãi thế này

Nhớ đêm quên ngủ, nhớ ngày quên ăn

Nhờ cô nhờ bác giúp lời

Chị em giúp của, ông trời định đôi

Ông chết, thì thiệt thân ông

Bà tôi sắp sửa lấy chồng nay mai

Bà chết, thì thiệt thân bà

Ông tôi sắp sửa lấy ba nàng hầu

Ở đâu mà chẳng biết ta

Ta con ông Sấm, cháu bà Thiên Lôi

Xưa kia ta ở trên trời

Ðứt dây rơi xuống làm người thế gian

Ở đời muôn sự của chung

Hơn nhau một tiếng anh hùng mà thôi

Ra đi là sự đã liều

Nắng mai phố lạ, mưa chiều thôn xưa

Ra đi gặp vịt cũng lùa

Gặp duyên cũng kết gặp chùa cũng tu

Ra đi ngó trước ngó sau

Ngó nhà thấy cột, ngó cau thấy buồng

Ra đường bà nọ bà kia

Về nhà không khỏi cái nia cái sàng

Ra đường võng lộng nghêng ngang

Về nhà hỏi vợ cơm rang đâu rồi

Ra sông mới biết cạn sâu

Ở trong lạch hói, biết đâu mà dò

Rau muống bắt cuống rau răm

Làm chi đến nỗi chàng cầm cổ tay

Rau răm đất cứng dễ bứng khó trồng

Dù thương cho lắm cũng chồng người ta

Rau răm hái ngọn còn tươi

Lặng nghe anh nói mấy lời mà cay

Kể chi những chuyện trước đây

Lòng em tưởng những núi này, non kia

Sáng về con Hai nó cắt

Con Ba nó dột

Con Tư nó lược

Con Năm nó viền

Con Sáu kết nút

Con Bảy nó đơm khuy

Sáng ngày anh cất bước ra đi

Con Tám nó kéo

Con Chín nó trì

Mười ơi để vậy còn gì áo anh

Súp lê một còn than còn thở

Súp lê hai nửa ở nửa về

Súp lê ba tàu ra biển Bắc

Tay vịn song sắt miệng chắc lưỡi kêu trời

Chồng Nam vợ Bắc sống đời đặng saỏ

Tập tầm vông

Chị lấy chồng, em ở goá

Chị ăn cá, em mút xương

Chị nằm giường, em nằm đất

Chị hút mật, em liếm ve

Chị ăn chè, em liếm bát

Chị coi hát, em vỗ tay

Chị ăn mày, em xách bị

Chị làm đĩ, em xỏ tiền

Chị đi thuyền, em đi bộ

Chị kéo gỗ, em lợp nhà

Chị trồng cà, em trồng bí

Chị tuổi tí, em tuổi thân

Chị tuổi dần em tuổi mẹo

Chị ăn kẹo, em mút cây

Tháng giêng là tháng ăn chơi

Tháng hai trồng đậu, trồng khoai, trồng cà

Tháng ba thì đậu đã già

Ta đi, ta hái về nhà phơi khô

Tháng tư đi tậu trâu bò

Ðể cho ta chuẩn bị làm mùa tháng năm

Sáng ngày đem lúc ra ngâm

Bao giờ mọc mầm ta sẽ vớt ra

Gánh đi ta ném ruộng ta

Ðến khi lên mạ, thì ta nhổ về

Lấy tiền mượn kẻ cấy thuê

Cấy xong rồi mới trở về nghỉ ngơi

Cỏ lúa dọn đã sạch rồi

Nước ruộng vơi mười, còn độ một hai

Ruộng thấp đóng một gàu giai

Ruộng cao thì phải đóng hai gàu sòng

Chờ cho lúa có đòng đòng

Bấy giờ ta sẽ trả công cho người

Bao giờ cho đến tháng mười

Ta đem liềm hái ra ngoài ruộng ta

Gặt hái ta đem về nhà

Phơi khô, quạt sạch ấy là xong công .

Thà rằng chẳng biết cho xong

Biết ra như xúc, như đong lấy sầu

Thà rằng ăn nửa quả hồng

Còn hơn ăn cả chùm sung chát lè

Thà thua xuống láng, xuống bưng

Bỏ ra đầu giặc, lỗi chưn quân thần

Thẩn thơ tựa gốc mai già

Hỏi thăm bà Nguyệt có nhà hay không

Thế gian chuộng của, chuộng công

Nào ai có chuộng người không bao giờ

Thế gian được vợ mất chồng

Ðâu phải như rồng mà được cả đôi

Thói thường gần mực thì đen

Anh em bạn hữu phải nên chọn người

Thuyền đây nhớ bến vô cùng

Ngặt vì đồn bót ngại ngùng khó qua

Thuyền đây ý cũng muốn qua

Thuế má đóng đủ, gãy cha cái cột buồm

Thuyền ơi có nhớ bến chăng

Bến thì một dạ khăng khăng nhớ thuyền

Thuyền phải theo lái, gái phải theo chồng

Chồng đi hang rắn hang rồng vợ cũng phải theo

Tới đây dầu đói giả no

Dầu khôn giả dại đặng dò ý em

Tới đây không hát thì hò

Không hò không phải con cò mà ngóng cổ nghe

Tới đây mướp lại gặp dưa

Bầu kia gặp bí sao chưa chung giàn?

Tới đây thì ở lại đây

Chừng nào bén rễ quen cây hãy về

Trai khôn tìm vợ chợ đông

Gái khôn tìm chồng giữa chốn ba quân

Trái cau lửa, sao mà anh gọi là cau không nóng

Tóc dợn sóng, sao mà sóng không trào

Trai nam nhi mà đối đặng gái má đào xin theo

Trâu kia kén cỏ bờ ao

Anh kia không vợ đời nào có con

Người ta con trước, con sau

Thân anh không vợ như cau không buồng

Cau không buồng như tuồng cau đực

Trai không vợ cực lắm anh ơi

Người ta đi đón, về đôi

Thân anh đi lẻ, về loi một mình

Trong đầm gì đẹp bằng sen

Lá xanh bông trắng lại chen nhụy vàng

Nhụy vàng bông trắng lá xanh

Gần bùn mà chẳng hôi tanh mùi bùn

Tròn như mặt trăng

Ðó là bánh xèo

Có cưới có cheo

Ðó là bánh hỏi

Ði đứng mệt mỏi

Ðó là bánh bò

Ăn không đặng no

Ðó là bánh ít

Giống nhau như hệt

Ðó là bánh in...

Uống rượu ăn nói cù cưa

Chuyện có một chút

Mà hết cả buổi trưa cằn nhằn

Vân Tiên cõng mẹ trở ra

Ðụng phải cột nhà cõng mẹ trở vô

Vân Tiên cõng mẹ trở vô

Ðụng phải cái bồ cõng mẹ trở ra

Ví dầu cầu ván đóng đinh

Cầu tre lắc lẻo ghập ghềnh khó đi

Khó đi mượn chén ăn cơm

Mượn ly uống rượu, mượn đờn kéo chơi

Kéo chơi ba tiếng đờn cò

Ðứt dây đứt nhợ quên hò sự xang

Ví dầu thiếp chẳng yêu chàng

Xin đưa thiếp xuống đò ngang thiếp về

Ví dầu lịch vắn lươn dài

Quạ đen, cò trắng, thằng chài xanh lông

Vì mây nên núi lên trời

Vì cơn gió thổi, hoa cười với trăng

Vì sông nên phải lụy thuyền

Chớ như đường liền ai phải lụy ai!

Vì tình em phải tới nơi

Trăm năm duyên phải một ngày mà nên

Làm trai chí ở cho bền

Ðừng lo muộn vợ, đừng phiền muộn con

Vị gì một giải Sông Ngân

Làm cho Chức Nữ chẳng gần Ngưu Lang

Vô chùa lạy Phật cầu chồng

Ông Phật ổng nói đờn ông hết rồi

Vui từ trong cửa vui ra

Buồn từ ngã bảy, ngã ba buồn về

--------------------------

Dân tộc King

---

- Hỗ trợ Dân tộc King -